Net zoals alle andere talen ontwikkelt het Frans zich aan de hand van trends en culturele invloeden, of dit nu op sociale media, in de media of in alledaagse gesprekken gebeurt. Om deze taaltrends en ‑gebruiken te ontcijferen, biedt ViaVerbia u een klein overzicht van de metathesen, verkeerd gebruikte woorden, clichés en andere eigenaardigheden en bijzonderheden van de Franse taal.
Foutief woordgebruik in de Franse taal
Met foutief woordgebruik wordt het verkeerd gebruiken van woorden en woordgroepen in het Frans bedoeld.
Hieronder staan enkele voorbeelden van veelvoorkomend foutief woordgebruik:
- “loin s’en faut”, in plaats van: loin de là (verre daarvan) of tant s’en faut (dat scheelt enorm)
- “faute d’attention”, in plaats van: faute d’inattention (vergissing, fout door onoplettendheid)
- “tous et chacun”, in plaats van: tout un chacun (eenieder)
- “en tout et partout”, in plaats van: en tout et pour tout (alles welbeschouwd)
Onder inconsistenties in de Franse taal vallen eveneens metathesen en soloecismen.
Een metathese is een bijzondere fout die verband houdt met de verandering van de vorm van een woord, van de morfologie ervan (of dit nu lexicaal of grammaticaal gebeurt).
Hieronder volgen enkele voorbeelden van bijzondere metathesen uit de Franse taal:
- “aréoport”, in plaats van: aéroport (luchthaven)
- “enduire en erreur”, in plaats van: induire en erreur (op een dwaalspoor brengen)
- “tête d’oreiller”, in plaats van: taie d’oreiller (kussensloop)
- “disgression”: in plaats van: digression (uitweiding)
- “dilemne”, in plaats van: dilemme (dilemma)
- “il mourrira d’ennui”, in plaats van: il mourra d’ennui (hij zal zich doodvervelen)
- “infractus”, in plaats van: infarctus (infarct)
- “assis-toi”, in plaats van: assieds-toi (ga zitten)
- “l’eau bouille”, in plaats van: l’eau bout (het water kookt)
- “asérique”, in plaats van: astérisque (sterretje)
- …
Bij een soloecisme gaat het om een verkeerd syntactisch gebruik van een woord wanneer de spreker de regels van de zinsbouw niet in acht neemt (in tegenstelling tot een metathese waar het alleen om de vorm van een woord gaat).
Hier volgen enkele voorbeelden van soloecismen uit de Franse taal:
- “bien qu’il est tard”, in plaats van: bien qu’il soit tard (hoewel het laat is)
- “le problème que je veux parler”, in plaats van: le problème dont je veux parler (het probleem waarover ik wil praten)
- “se rappeler de quelque chose”, in plaats van: se rappeler quelque chose (zich iets herinneren)
- “aller au médecin”, in plaats van: aller chez le médecin (naar de dokter gaan)
- “habiter sur Paris”, in plaats van: habiter à Paris (in Parijs wonen)
- “ce qu’il a besoin”, in plaats van: ce dont il a besoin (wat hij nodig heeft)
- …
De clichés van de Franse taal
De Franse taal kent ook talrijke gemeenplaatsen die zeer veel gebruikt worden door een meerderheid van de Franstalige sprekers. Deze heten ook wel clichés, waarmee zeer veel gebruikte kant-en-klare woorden en woordgroepen worden bedoeld.
Hieronder staan enkele clichés uit de Franse taal die in alledaagse gesprekken voorkomen, zowel in een persoonlijke als in een professionele context:
- “du coup” (dus, daarom)
- “en fait” (in feite)
- “voilà” (alsjeblieft)
- “silence radio” (radiostilte)
- “minimum syndical” (het strikte minimum)
- “pas de soucis” (maak je niet druk)
- “en dernière ligne droite” (in het zicht van de finish)
- “aller vivre sur (une ville)” (gaan wonen in (een stad))
- “monter à Paris” (naar Parijs gaan)
- “descendre à l’hôtel” (je intrek in een hotel nemen)
- “avoir un coup de barre” (een inzinking krijgen)
- “chercher midi à 14 heures” (spijkers op laag water zoeken)
- “ça fait un bail” (dat is een eeuwigheid geleden)
- “c’est dingue” (het is gestoord)
- “être au courant” (op de hoogte zijn)
- “se tenir au courant” (zich op de hoogte houden)
- “ça me va” (oké)
- “si ça se trouve” (het kan zijn dat)
- …
Ook in de pers komen talrijke clichés voor, zoals:
- “même son de cloche” (weer hetzelfde liedje)
- “avoir le vent en poupe” (succesvol zijn)
- “à la loupe” (onder de loep)
- “dans la tourmente” (onder druk)
- “ne connaît pas la crise” (lijdt niet onder de crisis)
- …
Vraag een gratis prijsofferte aan
en ontvang binnen enkele uren een voorstel
- Geef aan wat u wenst
- Vraag een prijsofferte aan
- Bevestig en ontvang uw bestelling
Onze antwoorden op uw vragen over de eigenaardigheden van de Franse taal
Volgens een artikel uit Le Journal du Dimanche is de meest voorkomende woordgroep in de pers en de media “cerise sur le gâteau” (de kers op de taart), gevolgd door de woordgroep “le vent en poupe” (succesvol) en de woordgroep “à la loupe” (onder de loep). Daarna komen in dit klassement de volgende woordgroepen: “dans la tourmente” (onder druk), “langue de bois” (wollig taalgebruik), “même son de cloche” (weer hetzelfde liedje) en “tambour battant” (met slaande trom).
Er bestaan enkele subtiele verschillen tussen een metathese, een soloecisme en foutief woordgebruik. Foutief woordgebruik is een fout die verband houdt met de betekenis van een woord of woordgroep: het gekozen woord bestaat maar wordt in een verkeerde context of op een verkeerde manier gebruikt. Terwijl een metathese een fout is die betrekking heeft op de vorm van een woord (bijvoorbeeld een fout in de spelling of grammatica die vaak hoorbaar is), gaat het bij een soloecisme om een verkeerd syntactisch gebruik van een woord: de zinsbouw is dus volledig foutief. Dit soort fouten zijn van grote invloed op de kwaliteit en leesbaarheid van een tekst.
Een anglicisme is een woord dat of woordgroep die aan de Engelse taal is ontleend. Als universele taal is het Engels immers zeer aanwezig in talrijke andere talen. In het Frans komen talrijke anglicismen voor zoals scoop, cool, loser, live, spoiler, vintage, challenge (uitdaging), overbooké (overgeboekt), customiser (customizen), deadline, buzz, burn-out, pitch, best-seller (bestseller, groot commercieel succes) en coach (trainer, tweedeursauto).