Kunstmatige intelligentie kent de laatste jaren een enorme opmars als hulpmiddel om in zeer korte tijd en goedkoop allerlei soorten inhoud te vertalen. Ondanks de vele voordelen heeft vertalen met kunstmatige intelligentie echter bepaalde beperkingen. Het is belangrijk om deze onder de aandacht te brengen.
IA en vertaling: hoever staan we?
Kunstmatige intelligentie ontstond voor het eerst in de jaren 1950 en heeft zich de afgelopen tien jaar exponentieel ontwikkeld. Door het creëren van algoritmen en het gebruik van enorme hoeveelheden gegevens (big data) tracht dit proces menselijke intelligentie te imiteren.
De voortdurend evoluerende tools voor kunstmatige intelligentie veroveren veel sectoren, en de vertaalindustrie vormt hierop geen uitzondering. De markt voor automatische vertalingen is in 2024 naar schatting 716,05 miljoen dollar waard en zou verder groeien tot 927,01 miljoen dollar in 2029 (Bron: mordorintelligence.com).
AI en vertaling: voordelig, maar ook beperkt
Het gebruik van AI voor vertalingen biedt aanzienlijke voordelen, waarvan de meest voor de hand liggende de mogelijkheid is om grote hoeveelheden tekst in recordtijd te verwerken. De krachtigste intelligente vertaalsystemen kunnen tot 40.000 woorden per minuut vertalen (Bron: omniscien.com). Automatische vertalers zijn vaak gratis of goedkoop verkrijgbaar en bieden dus een zeer voordelige oplossing.
Ondanks de onmiskenbare voordelen heeft het gebruik van AI voor vertalingen een aantal beperkingen:
Vertalingen van onbetrouwbare kwaliteit
AI-tools worden steeds doeltreffender en zijn inmiddels in staat zichzelf te corrigeren en van hun fouten te leren, waardoor ze steeds kwalitatievere content kunnen produceren. De kwaliteit van door AI gegenereerde vertalingen is echter nog niet gelijk aan die van een menselijke vertaler. Kunstmatige intelligentietools genereren vaak woordelijke vertalingen en missen bepaalde taalkundige nuances. Hierdoor kan vervelend leesvoer ontstaan dat niet vloeiend leesbaar is.
Bovendien laat automatische vertaalsoftware soms syntactische fouten of onhandig taalgebruik door de mazen van het net glippen. De kwaliteit zal zelfs nog slechter zijn als AI inhoud in zeldzame talen vertaalt, waarvoor weinig gegevens beschikbaar zijn.
Culturele nuances gaan vaak verloren
Dankzij natuurlijke taalverwerking (NLP) en deep learning-technologieën heeft AI aanzienlijke vooruitgang geboekt in haar vermogen om rekening te houden met de context van de te vertalen inhoud. AI-vertalingen zijn echter niet altijd in staat om de tekst aan te passen aan het doelpubliek en de culturele regels die gelden in het land waarop de vertaling betrekking heeft. De oorspronkelijke intentie, redactionele stijl, culturele regels en lokale gebruiken worden vaak over het hoofd gezien door AI-tools. Toch zijn deze elementen fundamenteel om vertalingen te produceren die de lokale cultuur respecteren en trouw zijn aan de brontekst.
In dit opzicht zijn intelligente vertaalhulpmiddelen nog niet gelijk aan de knowhow, fijngevoeligheid en creativiteit van de menselijke vertaler.
Aanzienlijke beperkingen voor gespecialiseerde sectoren
De beperkingen van AI-gestuurde vertaalsoftware zijn vooral merkbaar bij zeer gespecialiseerde vertalingen die verband houden met gewichtige onderwerpen (medische, juridische, financiële inhoud, enz.). In de juridische sector bijvoorbeeld vereist een vertaling een onfeilbare precisie en moet deze vaak rekening houden met de geldende wet- en regelgeving in het doelland.
Bij de vertaling van een contractueel document, een notariële akte of een akte van de burgerlijke stand kan de kleinste fout de geldigheid van het vertaalde document ondermijnen en leiden tot misverstanden, onbegrip en zelfs geschillen tussen de betrokken partijen.
Om geldig te zijn bij buitenlandse autoriteiten, vereist dit type document bovendien vaak de tussenkomst van een beëdigd vertaler die de vertaling vertaalt en waarmerkt om de juridische waarde ervan te bevestigen.
→ Bij ViaVerbia bieden we, dankzij ons netwerk in heel Europa, bedrijfsklare beëdigde vertaaldiensten die alle procedures omtrent legalisatie en apostilles omvatten.
AI en vertaling: wat brengt de toekomst?
Kunstmatige intelligentie, blijft menselijke tussenkomst onmisbaar tijdens het vertaalproces om een kwalitatief en getrouw resultaat te garanderen dat rekening houdt met de culturele context als geheel en dat onmiddellijk bruikbaar is.
Hoe dan ook, het is duidelijk dat spelers op de vertaalmarkt moeten leren samenwerken met AI om deze voortdurend evoluerende technologische ontwikkelingen voor te blijven.
In dit opzicht is neurale vertaling met nabewerking (post-editing), waarbij door kunstmatige intelligentie vertaalde teksten worden verfijnd en gecorrigeerd, een interessant alternatief. Het maakt het mogelijk om het beste van AI en mensen te combineren om snel, voordelig, kwalitatief hoogwaardig en betrouwbaar te vertalen.